W przeddzień uroczystości Matki Bożej Częstochowskiej, wspominając okres 25 lat, które upłynęły od pierwszego pobytu Jana Pawła II w Częstochowie, zebrali się na Jasnej Górze biskupi diecezjalni. We wspólnocie modlitwy ze zgromadzonymi licznie pielgrzymami Pasterze Kościoła polecali Bogu aktualne problemy duszpasterskie i społeczne naszej Ojczyzny.

1. Wśród licznych pielgrzymów przybyłych do Częstochowy znaleźli się także wierni z Ukrainy wraz ze swoimi duszpasterzami i zwierzchnikiem Kościoła greckokatolickiego - kard. Lubomyrem Huzarem. Trwa niełatwy proces pojednania między narodami Ukrainy i Polski; służą temu spotkania modlitewne w Lednicy i Zarwanicy na Ukrainie, w których uczestniczyli m.in. kardynałowie Lubomyr Huzar i Józef Glemp. Nie jest łatwe zabliźnianie bolesnych ran; można jednak ufać, że młode pokolenie żyjące w wolności i wzajemnym szacunku stworzy nowy klimat chrześcijańskiej współpracy między naszymi narodami. W tym kontekście przyjmujemy z uznaniem słowa Prymasa Polski z listu do kard. Huzara, iż obecna epoka stanowi „czas dany od Boga, abyśmy otrząsnęli się z różnych ideologii i wprowadzali do naszych dusz pokój, którego owocem będzie miłość”.

2. Troszcząc się o należyte przeżywanie świętości Dnia Pańskiego przez całą społeczność wiernych, biskupi odnieśli się z uznaniem do podejmowanych coraz liczniej prób ograniczenia niedzielnego handlu. Jest wiele problemów społecznych łączących się z tym zagadnieniem; nie wolno jednak zapominać, że niedziela stanowi dla chrześcijanina pamiątkę zmartwychwstania i ma służyć szczególnie budowaniu więzi z Bogiem oraz więzi rodzinnych. Każdy człowiek ma prawo do wypoczynku; wyrażamy naszą solidarność z tymi, którzy konsekwentnie upominają się o prawo do niedzieli wolnej od pracy. Biskupi nie chcą sugerować konkretnych rozwiązań dla wielu trudnych kwestii, wierząc w dobrą wolę i harmonijną współpracę środowisk dostrzegających wagę tego zagadnienia. Zobowiązujące pozostają dla nas słowa Ojca Świętego: „Nie obawiajmy się bronić [dnia świętego] przed wszelkimi atakami i dokładać starań, aby w organizowaniu pracy był on postrzegany jako dzień dla człowieka z pożytkiem dla całego społeczeństwa” (Ecclesia in Europa 82).

3. Biskupi odnieśli się z aprobatą do wysuniętej przez Telewizję Polską propozycji transmitowania niedzielnej Mszy św. w I programie TVP; przyjmując tę propozycję, Pasterze kierowali się głównie troską o osoby chore, które nie mogą uczestniczyć w niedzielnej Mszy św., stanowiącej dla chrześcijanina główne źródło siły duchowej - jak przypomina to Ojciec Święty w encyklice o Eucharystii. Wykorzystanie telewizji do budowania duchowej łączności chorych z wiernymi zgromadzonymi w świątyniach stanowi wyraz chrześcijańskiego humanizmu w odniesieniu do tych osób, które mają gorącą potrzebę modlitewnej więzi z siostrami i braćmi przeżywającymi Dzień Pański.

4. Niektóre środowiska polityczne wiele uwagi poświęciły ostatnio składce zdrowotnej duchownych. Kościół nie szuka dla siebie żadnych przywilejów. Pragniemy podkreślić, że kapłani i osoby zakonne płacili i płacą składki w miejscu zatrudnienia, jak również opłacają różnorodne formy podatków. Dotychczas od opłat tych byli wolni misjonarze i zakony klauzurowe. Misjonarze są ambasadorami kultury polskiej w krajach rozwijających się, a siostry z zakonów kontemplacyjnych borykają się z trudnościami finansowymi i muszą korzystać z różnorodnych form pomocy wiernych. Znamienne, że to właśnie w te dwie grupy uderzają nowe propozycje radykalnych środowisk lewicy. Pasterze Kościoła wyrażają nadzieję, że w rozwiązywaniu tych kwestii będą respektowane wcześniejsze obustronne ustalenia Rządu i Episkopatu.
Obrady biskupów zakończyła Eucharystia celebrowana z licznie przybyłymi pielgrzymami. We wspólnej modlitwie przywołano ofiarę życia uczestników Powstania Warszawskiego oraz objęto modlitwą żołnierzy, którzy 65 lat temu bronili Ojczyzny przed najeźdźcą. Na progu nowego roku szkolnego Pasterze błogosławią wszystkim uczniom, rodzicom, nauczycielom, katechetom i wychowawcom.

Podpisali:
Kardynałowie, Arcybiskupi i Biskupi Polscy

Jasna Góra, 26 sierpnia 2004 r.